سمعک اصلی ترین راه کار برای مدیریت مشکلات افراد با کم شنوایی است. با وجود اینکه استفاده از سمعک در بهتر شدن مهارت های شنیداری و بالا رفتن کیفیت زندگی در افراد کم شنوا قطعا تاثیر دارد اما همچنان اقبال برای استفاده از سمعک در برخی جوامع، کم است. افراد دارای کم شنوایی معمولا حدود 6 الی 12 سال پس از تشخیص اولیه کم شنوایی برای دریافت سمعک مراجعه می کنند. عوامل زیادی در تمایل افراد کم شنوا برای تهیه سمعک دخیل هستند که از جمله آن ها می توان به عدم آمادگی شخص برای استفاده از سمعک، دید نادرست نسبت به سمعک، مشکلات اقتصادی و … اشاره کرد.
فراهم کردن گزینه هایی جایگزینی برای تقویت صدا، پتانسیل همه گیر شدن و فرصت استفاده اولیه از تقویت را برای افراد کم شنوا ایجاد می کند.
از سال 2016 عرصه برای ظهور نرم افزار های خودارزیاب شنوایی و شبیه ساز سمعک فراهم شد.
تلفن های همراه امروزه همه جا حاضر و در دسترس هستند و همچنین گسترش نرم افزار های شبیه ساز سمعک، نوید بخش ایجاد جایگزین هایی برای سمعک های مرسوم برای عده ای خاص از کم شنوایان هستند که به راحتی در دسترس و کم هزینه باشند. بر اساس آمار امروزه 61 درصد از جمعیت جهانی از تلفن همراه استفاده می کنند و انتظار می رود تا سال 2025 این آمار به 79 درصد افزایش یابد. با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی تعداد زیادی نرم افزار شبیه ساز سمعک در حال حاضر در دسترس هستند. اما با این وجود تحقیقات زیادی در دسترس نیستند که عملکرد این نرم افزار هارا در مقابل سمعک های مرسوم مقایسه کرده باشند و کارایی آنها را تایید کرده باشند.
در یک پژوهش، عملکرد دو نرم افزار شبیه ساز سمعک با سمعک های مرسوم مقایسه شد و نتایج قابل توجهی که نشان دهنده سودمندی در استفاده از نرم افزار ها در زمینه های تقویت صدا و بهبود درک گفتار در محیط شلوغ بود منتشر شد.
این پژوهش روی سیستم های عامل اندروید و IOS انجام شد و کیفیت صدا و تجربه شخصی هر فرد از شنیدن صدا با نرم افزار های شبیه ساز مورد ارزیابی قرار گرفت. شرکت کنندگان در این پژوهش افراد با کم شنوایی ملایم و متوسط بودند.
نتایج پژوهش ذکر شده به این صورت بود:
در زمینه کیفیت صدا و دیرش صدای تقویت شده توسط نرم افزار و گوشی تلفن هوشمند همراه بررسی شد. در مورد دیرش صدا همه نرم افزار ها در سیستم IOS عملکرد بهتری نسبت به اندروید داشتند. دیرش نرم افزار ها در سیستم اندروید متفاوت بود. بین هدفون های با سیم و وایرلس نیز تفاوت در دیرش وجود داشت و هدفون های با سیم عملکرد بهتری داشتند. بعضی نرم افزار ها گزینه ی کاهش نویز (noise suppression) یا تنظیمات برای محیط های شنیداری مختلف داشتند.
در ادامه از شرکت کنندگان در این پژوهش خواسته شد تا در حالی که از نرم افزار ها استفاده می کنند به مکالمه ای در محیطی آرام مشغول شوند. اکثر این شرکت کنندگان بیان داشتند که مکالمه به راحتی شنیده می شد و مشکلی در درک گفتار نداشتند.
جمع بندی
به طور کلی و در حال حاضر تاخیر یا دیرش در سیستم های IOS کمتر از اندروید است و همچنین این تاخیر هنگام استفاده از هدفون یا هندزفری های سیم دار کمتر است. حتی میان افراد عادی نیز در صورت ایجاد تاخیر در صدای دریافتی بیشتر از 30 میلی ثانیه درک گفتار تا حدی مختل می شود. علاوه بر این ها افزایش نسبت سیگنال به نویز در سیستم های IOS به صورت چشم گیر بیشتر از اندروید گزارش شده است.
نکته حائز اهمیت در این پژوهش این بود که هیچ یک افراد کم شنوایی که از این نرم افزار ها استفاده کردند این نرم افزار ها را جایگزینی برای سمعک های مرسوم نمیدانستند. با وجود اینکه از صدای نرم افزار ها هنگام مکالمه رضایت داشتند اما مشکلاتی از قبیل نارضایتی کاربران از صدای خود و تقویت شدن نویز محیط عاملی بود که آن ها نرم افزارها را جایگزین مناسبی برای سمعک نمیدانستند.
به صورت کلی این نرم افزار ها قابلیت این را دارند که در آینده به صورت همه گیر برای بخشی از مبتلایان به کم شنوایی، مورد استفاده قرار گیرند و امکان تقویت صدا را برای عده خاصی از کم شنوایان با قیمتی پایین فراهم کنند. این نرم افزار ها می توانند قدمی ابتدایی برای افراد باشند تا خودشان متوجه کم شنوایی هر چند اندک خود شوند. نکته مهم اینجاست که نباید فراموش کرد که استاندارد طلایی و اصلی برای تعیین میزان کم شنوایی تست ادیومتری و تفسیر آن توسط شنوایی شناس و پزشک است. تست شنوایی حاصل از استفاده از این نرم افزار ها نمی تواند کاملا دقیق باشد و از آن جایی که نرم افزار های شبیه ساز سمعک از داده های حاصل از تست شنوایی خود نرم افزار استفاده می کنند، ممکن تقویت ناشی از آن ها کم تر یا بیش تر از حد نیاز باشد که مورد آخر میتواند باعث ایجاد آسیب شنوایی شود و مشاوره با متخصصان شنوایی شناسی را می طلبد.