وبلاگ و اخبار

کاهش نویز

وبلاگ و اخبار

بدیهی است که وجود نویز زمینه،وضوح گفتار را کاهش خواهد داد و هرچقدر سطح این سرو صدا یا نویز بیشتر باشد، به وضوح گفتار بیشتر آسیب می رسد. ما قادر هستیم که در سطح متوسط از  نویز محیط گفتار را درک کنیم زیرا گفتار دارای حشو بالایی است؛بنابراین اگر حتی بخشی از آن نیز توسط نویز زمینه پوشانده شود،باقی بخش های گفتار برای درک آن کافی هستند.اما این حشو برای افرادی که کم شنوایی دارند پایین است زیرا آن بخش گفتار شنیده نمی شود و یا بسیار دچار اعوجاج شده است. در نتیجه می توان گفت که افراد کم شنوا بیشتر از افراد نرمال در درک گفتار در حضور نویز مشکل دارند.

سمعک ها دارای پردازش هایی برای کاهش اثر نویز هستند. پیشرفت های اخیر در سمعک های دیجیتال امکانات جدیدی را برای کاهش نویز به ارمغان آورده اند. ابتدا لازم است اشاره شود که منظور از نویز، سیگنال های ناخواسته ای است که در سیگنال های مطلوب اختلال ایجاد می کنند. منظور ما از سیگنال مطلوب،گفتار است و سه نوع نویز وجود دارد که می توانند به وضوح گفتار لطمه وارد کنند:

1-نویز های تصادفی که طیف شدت-فرکانسی مشابه به گفتار دارند.

2-گوینده ثانویه ی مداخله گر. این اختلال می تواند توسط صداهای گفتاری دیگر که شدت یکسانی با گفتار مطلوب دارند، به وجود آید و ویژگی های فیزیکی آن ها مشابه نویز های تصادفی و طیف شدت –فرکانسی مشابه گفتار دارند.

3-بازآوایی قابل توجه در محیط. باز آوایی در نتیجه انعکاس صدا از دیوار ها،کف، سطح میزها و سایر سطوح سخت ایجاد می شود. برخی بازآوایی ها در تقویت سیگنال های گفتاری کمک می کنند اما مقدار زیادی از بازآوایی ها باعث کاهش وضوح گفتار و کیفیت کلی صوت می شوند؛ مخصوصا اگر نویز های نوع دیگری نیز در محیط وجود داشته باشد.

پیش از توضیح درباره ی اصول کلی در مورد نویز و گفتار، اشاره به دونکته ی زیر ضروری است:

اول اینکه سیستم شنوایی محیطی، صداها را به صورت مجموعه ای از فیلتر های باریک باند هم پوشاننده تحلیل می کند. این فیلترها به عنوان باندهای بحرانی شنوایی شناخته می شوند و به صورت یک سوم اکتاو باند عمل می کنند ولی پهنای باند آن ها کمی باریک تر است. این فیلتر ها غیر قرینه هستند و میزان هم پوشانی آن ها نیز قابل توجه است. در نتیجه می توان گفت که فیلتر های باند بحرانی که در فرکانس های بالا متمرکز شده اند، صداهایی با فرکانس پایین را جمع آوری می کنند. نویز های موجود در باند بحرانی نه تنها سیگنال های موجود در باند بحرانی را می پوشانند بلکه به میزان کم تری سیگنال هایی با فرکانس های بالاتر را نیز دربرمی گیرند. این پدیده upward spread of masking نام دارد که در سطوح پایین نویز کم تر است و هرچه سطح نویز بیشتر شود، این پدیده نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

دوم، اکثر کاربران سمعک؛ دارای کم شنوایی حسی-عصبی هستند و مشکل اصلی این افراد برای تقویت صدا این است که محدوده پویایی آن ها کاهش یافته است. آستانه شنوایی آن ها بالا رفته است ولی آستانه ناراحتی در جای خود ثابت باقی مانده و یا حتی کم تر شده است. این محدوده پویایی(فاصله بین آستانه و سطح ناراحتی از صدا)در فرکانس های بالا، باریک تر و محدودتر است.

تمامی تکنیک های کاهش نویز باید این دو مورد را در نظر بگیرند. یکی از راه ها برای مقابله کردن با کاهش محدوده پویایی، محدود کردن خروجی سمعک است. این امر بسیار ضروری است چون میزان بهره ای که ضعیف ترین صداها را قابل شنیدن می کند، صداهای قوی را نیز تقویت کرده و درنتیجه برای فرد آزار دهنده خواهد شد. ساده ترین راه برای محدود کردن خروجی سمعک، برش قله های تقویت شده در مکان هایی است که باند های بحرانی را رد کرده اند. البته برش قله می تواند باعث ایجاد اعوجاج شود که برای مقابله با آن می توان میزان بهره را کاهش دهد و این کاهش زمانی اتفاق می افتد که صدای تقویت شده به خروجی باند بحرانی رسیده باشد.این روش،محدودیت تراکمی است که در سمعک های دیجیتال به کار گرفته می شود.

یک ابزار مفید برای تحلیل اثر پوشش و فیلتر و کم شنوایی برای وضوح گفتار، شاخص تداخل گفتار(Speech Interference Index)است. این شاخص نسبت گفتار به نویز را در مجموعه ی باند های فرکانسی که نزدیک باند های بحرانی شنوایی هستند، اندازه می گیرد.

در ادامه گفته می شود که چگون قانون های کلی برای کاهش نویز در سمعک به کار گرفته می شوند.

صداهای ثابت و نویز های تغییر ناپذیر با زمان (FIXED FILTERS AND TIME-INVARIANT NOISE):

طیف های گفتار و نویز باهم بسیار متفاوت هستند و این امکان وجود دارد که با کمک فیلتر های بالا گذر،بخش زیادی از نویز و بخش کوچکی از گفتار را حذف کرد.فیلتر های بالا گذر، سیگنال های زیر 1 کیلو هرتز را کاهش و سیگنال های بالای 1 کیلو هرتز را بدون تغییر عبور می دهند.با توجه به شاخص تداخل گفتار،باند های فرکانسی زیر 400 هرتز دارای نسبت گفتار به نویز منفی هستند و در وضوح گفتار دخالتی ندارند. کاهش گفتار و نویز در این باند فرکانسی روی وضوح گفتار اثری نخواهد داشت؛ زیرا گفتار توسط نویز پوشانده شده است.اجزای نویز در این باند فرکانسی بسیار شدید هستند و حذف کردن این اجزا،دارای اثری مطلوب در کاهش بلندی نویز و افزایش کیفیت صدا خواهد داشت.

فیلتر های بالا گذر همچنین هم گفتار و هم نویز را در منطقه فرکانسی بین 400 هرتز تا 1 کیلوهرتز حذف می کنند.در این منطقه،طیف گفتار کمی بالاتر از نویز است و درنتیجه شرکت کم آن در شاخص تداخل گفتار نادیده گرفته می شود.در این هنگام بلندی نویز کاهش بیشتری پیدا می کند؛ در نتیجه بین کیفیت کلی صدا  و کاهش جزئی در وضوح، تعادلی بر قرار می شود.

چون بیشتر انرژی نویز در فرکانس های پایین قرار دارد،گفتار در این فرکانس ها پوشانده می شود و فیلتر کردن هم گفتار و هم نویز در این منطقه فرکانسی باعث می شود اثر کمی روی وضوح داشته باشد و یا اینکه اصلا اثری نداشته باشد ولی میزان بلندی و آزار دهنده بودن نویز را کاهش می دهد ودر نتیجه کیفیت کلی صوت افزایش می یابد.

فیلتر های تطابقی و طیف های متغیر با زمان (ADAPTIVE FILTERS AND TIME-VARYING SPECTRA):

طیف فرکانسی نویز ها با گفتار متفاوت است و از آن جایی که در طول زمان ثابت است، با استفاده از فیلتر های بالا گذرثابت می توان بخش زیادی از نویز را حذف کرد بدون اینکه به وضوح گفتار آسیب زده شود. می توان از فیلتر های تطابقی (یا تراکم دامنه وابسته به فرکانس)برای کاهش نویز بدون متاثر کردن قابل توجه وضوح گفتار استفاده کرد.در این متد طیف نویز تخمین زده می شود و سپس باند های فرکانسی که نویز از گفتار بالا تر رفته است ،کاهش می یابد.این روش می تواند در کاهش بازآوایی هم مفید باشد به این صورت که باند های فرکانسی که در آن باز آوایی بسیار زیاد شده است،شناخته و سپس کاهش می یابد.مشکل این روش درست تخمین زدن نویز در طول زمان است که یکی از راه های غلبه بر آن محاسبه ی نویز در طول وقفه های بین گفتار می باشد.

این تئوری ریاضیاتی فیلتر کردن،  فرمولی را برای فیلتر بهینه با بالاترین نسبت سیگنال به نویز فراهم آورده است که این فیلتر تحت عنوان فلتر وینر (Wiener filter) می باشد.این فیلتر طیف گفتار و نویز را که در طول زمان متغیر نیست نیاز دارد.از آن جایی که این شرط برای گفتار به خوبی فراهم نمی شود،از صداهای گفتاری که در فواصل زمانی کوتاه تقریبا ثابت است،استفاده می شود.در نتیجه می توان از فیلتر های وینر کوتاه مدت استفاده کرد که در آن از طیف های کوتاه مدت گفتار و نویز استفاده می شود.برخی افراد با کم شنوایی حسی-عصبی و باند های بحرانی بزرگ می توانند از فیلتر های وینر کوتاه مدت استفاده کنند.

روش دیگر،کاهش طیف(srectrum subtraction) است که می تواند نسبت سیگنال به نویز را برای نویز های محیطی به میزان 10 تا 12 دسی بل تقویت کند اما در وضوح گفتار تغییری ایجاد نمی کند.

روش دیگری که نسبت سیگنال به نویز و کیفیت کلی صوت خوبی را فراهم می کند اما در وضوح گفتار عملکرد خوبی ندارد،مدل سازی موج سینوسی (sinewave modeling)است.در این روش، قله های بزرگ در مجموع طیف گفتار و نویز به دست می آید.این قله ها که غالبا در هارمونیک های صداهای گفتاری قرار دارند،بیشتر شامل گفتار هستند و مقدار کمی نویز در آن ها وجود دارد.طیف های بین این قله ها که بیشتر شامل نویز هستند،حذف خواهند شد.

جلوگیری از انتشار پوشش(REDUCING SPREAD OF MASKING):

انتشار قابل توجه پوشش در سه حالت زیر اتفاق می افتد:

1.نویز های مداخله گر شدید در منطقه  فرکانسی محدود که  طیف آن ها به سرعت به سمت مرز های باند نویز می رود.

2.فیلتری که استفاده می شود،باند های فرکانسی که نویز از گفتار بالاتر می رود را کاهش می دهد.

3.اگر طیف نویز متناسب با زمان تغییر کند،فیلتر های تطابقی نیاز هستند که می توانند تغییرات طیف نویز را در کوتاه مدت دنبال کنند.

تصویر شماره ی 2 ، باند باریکی از نویز را در شدت بالایی در محدوده فرکانس نشان می دهد.اکثریت نویز در منطقه فرکانسی پایین تر از 250 هرتز قرار دارند و طیف نویز با افزایش فرکانس به سمت بالا تر از 250 هرتز به سرعت سقوط می کند.این فرکانس های پایین که شدت بالایی دارند؛ نه تنها صداهای ضعیف زیر 250 هرتز را می پوشانند، بلکه این قابلیت را دارند که صداهای با فرکانس های بالاتر نیز در بر بگیرند.از آن جایی که انتشار پوشش با افزایش سطح نویز بیشتر می شود؛با کاهش نویز به وسیله ی فیلتر یا تراکم دامنه،انشار پوشش نیز کاهش می یابد و در نتیجه شاخص تداخل گفتار بالاتر می رود و در نتیجه وضوح گفتار افزایش می یابد.

متاسفانه برای نویز های هر روزه که با آن ها سر و کار داریم،این میزان افزایش در وضوح بسیار کوچک است و به خاطر محدودیت های اعمال روش مناسب در پردازش سیگنال خنثی می شود.

امروزه سمعک های کوچک که به راحتی درون کانال گوش قرار می گیرند وبا چشم غیر مسلح به سختی دیده می شوند،محبوب هستند.اگرچه پیشرفت در پردازش سیگنال در این ابعاد کوچک بسیار پیشرفت کرده است اما سیستم های تقویت در این اندازه های کوچک و تامین نیرو از منابع با ولتاژ کم(منظور باتری های سمعک است)،باعث افزایش نسبی سطح نویز های داخلی و اعوجاجات غیر خطی می شود.علاوه بر آن نزدیکی بیش از حد میکروفون و بلندگوها باعث فیدبک در شرایطی می شود که میزان بهره زیاد است.

تلاش های زیادی برای پیشرفت پردازش سیگنال جهت بهبود وضوح گفتار با کاهش انتشار پوشش انجام شده است.تلاش های اولیه موفقیت آمیز نبوده است ؛ چون برای حفظ وضوح گفتار میزان بهره بسیار کاهش پیدا می کرد.پیشرفت های اخیر در کوچک کردن تراشه های پردازش دیجیتال سیگنال به همراه بهبود ویژگی های الکتروآکوستیکی باعث بهبود کیفیت کلی صدا می شود. اگر به درستی روی گوش قرار بگیرد و تحت شرایط خاصی، بهبود کمی در وضوح گفتار نیز حاصل می شود که یکی از این شرایط به عنوان مثال نویز های زمینه ای شدید هستند که انرژی آن ها در باندهای فرکانسی باریک قرار دارد.

فیلتر فضایی (SPATIAL FILTERING):

نویز و گفتار نه تنها در ویژگی های زمانی و طیفی بلکه در ویژگی های فضایی نیز باهم متفاوت هستند.می توان به خوبی از این تفاوت های فضایی برای بهبود وضوح گفتار استفاده کرد.برای این کار می توان از میکروفون های جهت دار یا دایرکشنال استفاده نمود.

شکل3 نویز و گفتار را نشان می دهد که از دو جهت مختلف در اتاق بدون پژواک تولید شده اند.اگر از میکروفون همه سویه استفاده شود(منظور میکروفونی است که صداها را از همه ی جهات جمع آوری می کند)،نویز و گفتار به صورت همزمان جمع آوری می شوند و در نتیجه مشکل تداخل نویز به وجود می آید.اما اگر از میکروفون جهت دار استفاده شود(منظور میکروفونی است که صداها را تنها از یک جهت جمع آوری می کند)،این امکان وجود دارد که گفتار را جمع آوری کرده و نویز را حذف کند.(همان طور که در شکل 4 نشان داده شده است؛خط های پررنگ نشان دهنده مسیر هایی هستند که میکروفون صداها را جمع آوری خواهد کرد)

اگرچه این روش بسیار مفید است اما هیشه کاربردی نیست ؛ زیرا میکروفون ها برای قرار گیری درون سمعک در اندازه ی کوچک ساخته می شوند و ظرفیت های جهت داری آن ها محدود می شود؛ به خصوص در فرکانس های پایین و نمی توانند گفتار و نویز را به شیوه موثر از هم جدا کنند.

مشکلاتی در خصوص بازآوایی اتاق نیز ممکن است به وجود بیاید.نویز می تواند از طریق سطوح دیوار مجددا منعکس شود و به میکروفون برسد.این انعکاس می تواند یکبار یا چند بار اتفاق بیفتد.(شکل 5 و 6)

می توان ویژگی های جهت داری را با استفاده از آرایشی از میکروفون ها به جای استفاده از یک میکروفون بهبود بخشید.

بهبود در وضوح گفتار با استفاده از ویژگی های میکروفون های جهت دار بسیار بیشتر از تفاوت در ویژگی های زمانی-طیفی بین نویز و گفتار می باشد. همچنین باید بیان کرد که پردازش های سیگنال که با اعمال آرایشی از میکروفون های جهت دار به وجود می آید،نویز کمتری را نسبت به تکنیک های جداسازی نویز و گفتار بر پایه تفاوت های طیفی-زمانی ایجاد می کند.

شکل 2) انتشار پوشش رو به جلو به وسیله نویز های باریک باند در فرکانس پایین
شکل 1) در صورت استفاده از noise impulse reduction سمعک های بلتون، تنها صداهای مطلوب تقویت خواهند شد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کنسل کردن نویز به شیوه (ADAPTIVE NOISE CANCELLATION):

هر چقدر اطلاعات ما در زمینه سیگنال های نویز و گفتار بیشتر باشد،راحت تر می توانیم گفتار را از نویز جدا کنیم. اگرموج نویز دقیقا شناخته شود،آنگاه جداسازی گفتار مشکلی ساده خواهد بود. بدین صورت که به راحتی موج نویز را از موج گفتار و نویز جدا می کنیم و آن چه که می ماند صرفا موج گفتار خواهد بود.

موقعیت هایی وجود دارد که به راحتی می توان موج نویز را شناسایی کرد.یک نویز را در اتاقی معمولی در نظر بگیرید.می توان یک میکروفون را در محل تولید نویز قرار داد تا تنها نویز را جمع آوری کند.میکروفون دوم در هرجایی از اتاق می تواند قرار داشته باشد(مثل سمعک)که هم گفتار و هم نویز را به صورت همزمان جمع آوری می کند. در تفریق نویز از جمع نویز و گفتار باید حواسمان به انعکاس نویز از سطوح دیوار باشد؛ به این معنا که در حین اینکه نویز به میکروفون سمعک می رسد،موج نویز ممکن است تغییر کند.برای اصلاح این انعکاس ها فیلتر های مخصوصی به وجود آمده است.اگر این فیلتر به درستی طراحی شود،کم کردن نویز فیلتر شده از مجموع نویز و گفتار که توسط میکروفون سمعک جمع آوری شده است،به صورت موثری نویز را کنسل خواهد کرد و آن چه که می ماند تنها گفتار خواهد بود. به این شیوه کنسل کردن نویز،کنسل نویز به شیوه تطابقی گفته می شود.

همچنین می توان هر دو میکروفون را طوری روی سر قرار داد که یکی از آن ها بیشتر گفتار و دیگری بیشتر نویز دریافت کند.اگرچه نویز به طور کلی حذف نخواهد شد ولی مقدار آن کاهش پیدا خواهد کرد. نسبت گفتار به نویز و در نتیجه وضوح گفتار نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

کنسل کردن نویز به شیوه تطابقی در شرایطی عمل می کند که نویز و گفتار از جهات مختلف تولید شوند و میزان بازآوایی اتاق کم باشد.

کاهش نویز بر اساس دانش(KNOWLEDGE-BASED NOISE REDUCTION):

در آینده می توان از جنبه های مختلف بازشناسی گفتار برای کاهش نویز استفاده کرد.وسایل اتوماتیک، در بازشناسی گفتار به دانش ما از سیگنال گفتار مثل جنبه های آوایی ،زبانی و آماری زبان نیاز دارد.دانش ما از ویژگی های غیر آکوستیکی گفتار، برای پیشرفت بیشتر جداسازی گفتار از نویز مفید است.به طور مثال اگر وسایل خودکار بازشناسی گفتار برای شناسایی گفتار یک گوینده در محیط نویزی متوسط طراحی شود،آن گفتاری که شناسایی شده است،می تواند بدون نویز زمینه ای مجددا ترکیب شود.الگوریتم های بازشناسی گفتاری که در این پروسه استفاده می شوند،نه تنها مربوط به ویژگی های آکوستیکی منحصر به فرد گفتار گوینده هستند ؛ بلکه از اطلاعات آوایی،واجی و آماری در دانش گفتاری ما هم استفاده می کند.

کنسل کردن نویز به صورت تطابقی با دو میکروفون

 

پردازش های دیجیتالی کاهش نویز در سمعک

منظور از کاهش دیجیتالی نویز ،توانایی سمعک های دیجیتال در استفاده از کشف پوش(envelope) است تا مشخص کند که آیا سیگنال، مشابه گفتار است یا اینکه به نویز شباهت دارد و با توجه به نوع سیگنال میزان بهره را تعیین کند.در اکثر سیستم های کاهش دیجیتالی نویز،سیگنال ورودی به سمعک به باند های فرکانسی مختلف تقسیم شده و نوسانات در هر باند و کانال به صورت مجزا تنظیم و بررسی می شود.

پایه های آکوستیکی در سیستم های DNR این گونه است که گفتار دارای نوسانات کم تر ولی دسی بل بیشتر نسبت به نویز است؛بنابراین هدف الگوریتم های DNR این است که محرکات شبه گفتار را از محرکات شبه نویز جدا کند.

بسیاری از سمعک های دیجیتال که بر اساس DNR اینگونه کار می کنند که آیا سیگنال ورودی مدوله شده است (گفتار ) و یا مدوله شده نیست(نویز).اینگونه فرض می شود که گفتار، مدولاسیون دامنه بزرگ تری دارد؛ در نتیجه اگر نرخ  و عمق مدولاسیون در سیگنال شبه گفتار مشابه این اعداد در گفتار در محیط ساکت باشد،سیگنال بدون هیچ کاهشی از کانال عبور می کند.وقتی نویز های ثابت توسط سمعک ها درون کانال ها شناسایی می شوند،کاهش بهره به سرعت روی این نویز ها درون کانال، اعمال می شود که معمولاوابسته به سطح شدت نویز است.

اگر نسبت سیگنال به نویز درون کانال ها به دنبال استفاده از DNR تغییر نکرد،اثر پوشش مستقیم درون کانال ها و یا انتشار پوشش به کانال های مجاور نیز می تواند کاهش پیدا کند.

به ابزار های اندازه گیری برای مقایسه میزان بهره برای سیگنال های پیچیده مدوله نشده (که حالت پایداری دارند و یا مشابه نویز هستند) در مقابل محرکات مدوله شده (مثل گفتار و یا سیگنال های مشابه گفتار)نیاز است تا میزان سومندی DNR  را در سمعک های دیجیتال سطح بالا ارزیابی کند.در مطالعه ای برای ارزیابی میزان سودمندی DNR مشاهده شد که کاربران، الگوریتم های DNR را ترجیح می دهند اما پیشرفت قابل سنجشی در میزان بهبودی درک گفتار به دست نیامد.در مطالعه ای دیگری برای ارزیابی سومندی DNR،میزان راحتی شنیداری با استفاده از این الگوریتم ها در شرایط مناسبی از نسبت سیگنال به نویز، افزایش پیدا کرد.این پیشرفت در درک گفتار در محیط نویزی حتی در زمانی مشاهده شد که منابع تولید نویز و گفتار از نظر مکانی از هم جدا نبودند.

در آزمایشی سومندی DNR و میکروفون های جهت دار را در درک گفتار بررسی کردند.در این مطالعه 4 سمعک به صورت های زیر برنامه ریزی شدند:

1-میکروفون همه جهته

2-میکروفون جهت دار

3-تنها استفاده از DNR

4-میکروفون جهت دار به همراه DNR

نتایج نشان داد که نیمی از کاربران صرفا با استفاده از میکروفون های جهت دار بهترین عملکرد را نشان دادند و نیمی دیگر بهترین عملکرد را زمانی نشان دادند که سمعک آن ها همزمان به DNR  و میکروفون های جهت دار مجهز بود.این مطالعه نشان داد که در برخی از افراد، الگوریتم های DNR در صورت همراه شدن با میکروفون های جهت دار مزایای بیشتری را نشان می دهند.

روش ها:جزئیات الگوریتم های DNR

دونوع سیگنال پیچیده با استفاده از تحلیل گر Frye 7000 برای ارزیابی سومندی DNR مورد استفاده قرار گرفتند:

1.سیگنال مرکب

2.سیگنال دیجیتال

سیگنال مرکب،سیگنال پهن باند پیوسته ای است که از 79 فرکانس مختلف تشکیل شده است که به صورت همزمان ارائه می شوند.سیگنال گفتاری دیجیتال (DSP)،نسخه ای منقطع از سیگنال مرکب است که برای ارزیابی سمعک های رده بالا استفاده می گردد.

در این مطالعه از سمعک های پشت گوشی(BTE) از سه شرکت مختلف استفاده شد و سمعک های دیجیتال با دو حافظه برای کاهش نویز برنامه ریزی شدند:

1.کاهش متوسط نویز(P1)

2.بالاترین کاهش نویز(P2)

برنامه ریزی سمعک ها برای دو شکل از کم شنوایی حسی-عصبی خفیف (مسطح در برابر شیبدار)انجام و از همان دو سیگنال گفته شده در بالا استفاده شد.از ورودی های 70 دسی بل و 90 دسی بل برای مطالعه ی اثرات وابسته به سطح شدت(مثل مسائل مربوط به تراکم) در کاهش نویز استفاده شد.

نتایج

اثر نوع سیگنال (مدوله نشده در برابر مدوله شده)

کاهش قابل توجه در بهره در هر سه سمعک دیجیتال با تغییر سیگنال از گفتار دیجیتال مدوله شده به نویز مرکب غیر مدوله دیده شد.این نکته ثابت شده است که با فعال کردن DNR در سمعک ها، یقینا جداسازی سیگنال های مدوله شده از غیر مدوله اتفاق می افتد.

درجه ی DNR و شکل ادیوگرام

کاهش بهره در تمامی سمعک های دیجیتال با استفاده از تفاوت بین بهره برای DSP  و سیگنال های مرکب به دست آمد.

کاهش بهره در شرایط کاهش حداکثری نویز نسبت به کاهش متوسط نویز در تمامی سمعک ها با کم شنوایی شیبدار حسی-عصبی دیده شد. در سمعک هایی که برای کم شنوایی های حسی-عصبی مسطح برنامه ریزی شده بودند،تغییرات زیادی در بین سمعک ها در نتیجه ی تغییرات درجه ی DNRدیده شد.کاهش بهره قابل توجهی (p1 در برابر p2) برای برند های B و C دیده شد اما میزان کاهش بهره (p1 در برابر p2) در سمعک های برند A ،کم بود.هنوز مشخص نیست که این تغییرات به دلیل الگوریتم های DNR ویژه ی هر شرکت است و یا اینکه مربوط به عوامل دیگری است.

اثر سطح شدت سیگنال

غییر پذیری زیادی بین درجه کاهش نویز در سه سمعک دیجیتال وجود داشت هنگامی که سطح شدت سیگنال ورودی تغییر می کرد.(70 دسی بل در برابر 90 دسی بل)یکی از سمعک های دیجیتال(برند B) کاهش نویز بیشتری را برای ورودی 70 دسی بل نشان داد؛ این در حالیست که  برندC برای ورودی 90 دسی بل کاهش نویز بیشتری داشت. برای برند A اثر تفاوت سطح شدت ورودی دیده نشد.

تاثیر نوع سیگنال در سه برند مختلف سمعک: با استفاده از سیستم FRY 7000، کاهش قابل توجهی با تغییر سیگنال از گفتار مدوله شده ی دیجیتالی به نویز غیر مدوله ی مرکب دیده شد.
کاهش بهره برای کم شنوایی حسی عصبی مسطح:
تغییرات زیادی در بین سمعک ها در نتیجه ی تفاوت بین درجه ی DNR مشاهده شد.

 

 

 

 

 

 

 

 

کاهش بهره برای کم شنوایی های حسی عصبی شیبدار و سطوح کاهش نویز:
کاهش بهره در p2(کاهش حداکثری نویز) بسیار بیشتر از P1(کاهش متوسط نویز)است.
اثر ورودی های حسی با دو شدت مختلف 70 دسی بل و 90 دسی بل:
برای برندA ،تفاوت کمی بین دو شدت ورودی دیده شد؛ در حالیکه برای برند های B و C ، این تفاوت قابل ملاحظه بود.

 

نتیجه گیری

با تغییر سیگنال از گفتار دیجیتالی مدوله شده یه نویز مرکب غیر مدوله،کاهش گفتار نویز قابل توجهی در هر سه سمعک دیجیتال دیده شد.اگرچه درجه ی این کاهش در بین سمعک ها متفاوت بود. و این تفاوت به دلیل درجه ی کاهش دیجیتالی نویز(متوسط در برابر حداکثر)،شکل های ادیومتریک متفاوت(شیبدار در برابر مسطح) و سطح شدت سیگنال(70 دسی بل در برابر 90 دسی بل) است.

لازم است که شنوایی شناسان بدانند که الگوریتم های کاهش نویز به صورت دیجیتالی در شرکت های مختلف سمعک یکسان نیست و انتخاب سمعک مناسب باید با توجه به تجربیات شنونده در محیط های نویزی مختلف باشد.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *